ზურგის ქარი – ნატალია ინგოროყვა

გადაწყვიტა, 2011 წლის 11 ნოემბერს გარდაცვლილიყო. იზრუნა, იოლად დამემახსოვრებინა მისი წასვლის დღე.  გაიღვიძა, იკითხა: თენდება თუ ღამდებაო? მერე დაამატა, სულერთიაო და წავიდა.

მამა თანდაყოლილი გულის მანკით დაიბადა. ამას მაშინ იხსენებდა, როცა სიკვდილის შიში მოეძალებოდა ხოლმე.  გვანუგეშებდა: „გულს თუ უერთგულებ, არსად გაგეპარებაო“ .

მამა არ ახსოვდა. 4 წლისა იყო, როცა ბაბუა ომში გაიწვიეს, 1945 წელს კი უგზო-უკვლოდ დაიკარგა მდინარე ოდერის მისადგომებთან. ამიტომ იყო, ჩემი დიდი ბებია თევზს რომ არ ჭამდა – მაგათ შეჭამეს ჩემი შვილის ცხედარიო. მამაჩემს თევზაობა უყვარდა. ვინ იცის, იქნებ ამით ჯავრს იყრიდა მათზე.

მამობის გაკვეთილი ბაბუამ მისცა, ამიტომ ხშირად ამბობდა, სამსონის (ასე ერქვა ჩემს დიდ ბაბუას) შვილიშვილი ვარო.

მე და ჩემს ძმას ბავშვობაში, ყოველი ცელქობის შემდეგ, დედა ამ სიტყვებით გვაშინებდა: „მამაშენს ვეტყვი“. არადა, მამაჩემი იყო კაცი, რომელსაც არასდროს არც ერთი ხმამაღალი სიტყვა არ უთქვამს ჩემთვის.

რომელიც, როცა არ უნდა დაბრუნებულიყო შინ, იკითხავდა: „ბავშვები სად არიანო?“ მერე ფრთხილად შემოაღებდა ჩვენი საძინებლის კარს და დაგვხედავდა.

თითქმის ყოველთვის მეღვიძა, მაგრამ არასოდეს ვიმჩნევდი, თითქოს ამით მხარს ვუჭერდი და „სისუსტეში“ არ გამოვიჭერდი.

მისგან მემკვიდრეობით მერგო: კანის, თმისა და თვალების ფერი, სიჯიუტე, მოთმინება და პირდაპირობა.

პირველად მისგან გავიგე, რომ ენას ძვალი არ აქვს.

არასდროს გვისაუბრია ერთმანეთთან მთავარზე. თითქმის არ გვქონდა კითხვისნიშნიანი წინადადებები. იყო მხოლოდ პასუხები და თავის არიდება იმისთვის, რაც ორივესთვის უსიამოვნო გასამხელი იქნებოდა.

რამდენიმე მნიშვნელოვან ამბავს მომიყვა, რომლებითაც მასწავლა, როგორ უნდა მეცხოვრა. მათ შორის მთავარი ეს იყო: „მაი გუშინდელი დღეა, მამა, აწი დღევანდელზე უნდა იფიქროო“.

მასწავლა, რომ არ უნდა მეჭამა სირცხვილი და რომ სინანული  და სიძულვილი – სიბრიყვეა.

ყოველთვის ამაყობდა ჩემით და ეს იყო მისი გამოსათხოვარი სიტყვებიც. დღესაც, როცა ძალიან მჭირდება, ველაპარაკები და ისიც ნიშნებს მიტოვებს გადაწყვეტილების მისაღებად.

ამას წინათ ჭურჭელს ვრეცხავდი და ვიგრძენი, ზურგს უკან მედგა. წყლის ნაკადს დავუკელი, თეფშებსაც ნელა ვუსვამდი ღრუბელს. არ შემოვუტრიალდი. ისევე, როგორც ბავშვობაში, არ გამოვიჭირე. ვიდექი ჩუმად და ბედნიერი. ვგრძნობდი, რომ ზურგის ქარია.

ყოველ წელს ყაყაჩოს ყვავილობას ველოდები. ამოვიჩემე, რომ ყველა ყაყაჩო, რომელიც რკინიგზის ლიანდაგის გასწვრივ ყვავის და რომელსაც შევამჩნევ – მამას ღიმილია.

რას ვერ ვპატიობ?

მინახავს, როგორ ნადირობდა ჩიტებზე ზამთარში და ისე გარდაიცვალა, ერთი ღამე არ გამათენებინა თეთრად მისი ტკივილებისთვის.

ერთი ფოტოც არ მაქვს მასთან ერთად დიდობაში გადაღებული.

სოფლის სახლში, სადაც მამა ცხოვრობდა, სადაც მუდამ ერთ ამოჩემებულ ადგილას იჯდა მაგიდასთან, ახლა ჩემი ძმა ზის. შევნიშნე, ისიც ზუსტად ისევე ჩამოატეხს პურს ყუას და ისევე კუმშავს მამასავით გრძელ და დიდ ხელის მტევნებში, რომ მჯერა – ლიანდაგის გასწვრივ წელს უფრო მეტი ყაყაჩო აყვავილდება.